رجیستری گوشی هوشمند طرحی هوشمندانه برای مبارزه با قاچاق و اطمینان از استفاده قانونی از دستگاه‌های موبایل در ایران است. این طرح که از اواخر سال 1396 به تصویب رسید، با جلوگیری از ثبت اطلاعات گوشی‌های قاچاق در یک سامانه جامع، مانع از ارائه خدمات مخابراتی به این گوشی‌ها می‌شود. بنابراین، چه گوشی خود را از داخل کشور خریداری کرده باشید و چه آن را از خارج وارد کنید، باید آن را رجیستر کنید تا بتوانید از تمام قابلیت‌های آن بهره‌مند شوید.
در این مقاله از بلاگ بلوم، به صورت قدم به قدم به آموزش رجیستری گوشی می‌پردازیم تا شما بتوانید بدون مشکل، گوشی هوشمند خود را به صورت قانونی فعالسازی کنید.
رجیستری گوشی چیست و چرا باید این کار را انجام دهیم؟
با رجیستری گوشی، شما در واقع مجوز استفاده از سیم‌کارت‌های ایرانی و دریافت خدمات از شرکت‌های مخابراتی را دریافت می‌کنید. فرایند ثبت به این صورت است که کد IMEI گوشی هوشمند شما به همراه یک شماره تلفن در سامانه‌ای تحت عنوان سامانه همتا ثبت می‌شود. با این کار، گوشی شما قانونی شناخته شده و می‌توانید از تمام امکانات آن به همراه سیم‌کارت استفاده کنید.
پس، رجیستری گوشی یک اقدام الزامی است! اما ممکن است این پرسش برایتان پیش بیاید که اگر گوشی را رجیستر نکنیم، چه می‌شود؟
در حال حاضر، برخی از مدل‌های آیفون (مانند سری 14 و 15) به صورت رسمی رجیستر نشده‌اند. این به آن معناست که شما نمی‌توانید این گوشی‌ها را به صورت رسمی و قانونی، بدون دردسر رجیستر کنید. وقتی این گوشی‌های رجیسترنشده را با سیم‌کارت روشن می‌کنید، از سامانه همتا پیامی مبنی بر عدم ثبت رسمی گوشی دریافت می‌کنید و 2 ماه فرصت دارید تا آن را رجیستر کنید. اگر این کار را انجام ندهید، دیگر امکان دریافت خدمات سیم‌کارت نظیر برقراری تماس، ارسال پیامک، استفاده از اینترنت همراه و… وجود نخواهد داشت.
اگر گوشی را رجیستر نکنیم، نمی‌توانیم از گوشی استفاده کنیم؟
در صورت عدم رجیستر گوشی، امکان استفاده از آن وجود دارد، اما نمی‌توانید از خدمات سیم‌کارت استفاده کنید. شما همچنان می‌توانید از وای‌فای، دانلود برنامه، نصب بازی، استفاده از اپلیکیشن‌های مختلف و… بهره‌مند شوید. تنها محدودیت این است که گوشی شما دیگر سیگنال مخابراتی ایران را دریافت نخواهد کرد. می‌توانید برای کارهایی نظیر تماس و پیامک از یک گوشی رسمی در کنار گوشی رجیستر نشده خود استفاده کنید.
چگونه گوشی رجیستر نشده را رجیستر کنیم؟
برای رجیستری گوشی، دو سناریو اصلی وجود دارد: خرید گوشی با گارانتی از داخل کشور یا وارد کردن گوشی از خارج.
آموزش رجیستری گوشی با گارانتی
اگر گوشی را با گارانتی معتبر از فروشگاه‌های رسمی یا آنلاین خریداری کرده‌اید، معمولاً شرکت گارانتی‌کننده خودش فرایند رجیستری را انجام داده است. در این حالت، شما نیازی به دریافت کد رجیستری به صورت جداگانه ندارید و فقط باید گوشی خود را در سامانه همتا فعالسازی کنید.
مراحل فعالسازی گوشی در سامانه همتا:
شماره‌گیری کد دستوری: کد **#7777* **را در شماره‌گیر گوشی خود وارد کرده و روی آیکون تماس ضربه بزنید.
انتخاب گزینه فعالسازی: گزینه شماره 2 (فعالسازی) را با تغییر کیبورد به انگلیسی و وارد کردن عدد 2 انتخاب کنید.
وارد کردن کد IMEI: در صفحه بعد، باید کد IMEI گوشی خود را وارد کنید. این کد روی جعبه گوشی درج شده است. همچنین می‌توانید با شماره‌گیری کد **#06#* **در شماره‌گیر گوشی، به صورت خودکار به صفحه‌ای هدایت شوید که کد IMEI (معمولاً IMEI 1) و شماره سریال گوشی را نمایش می‌دهد. کد IMEI 1 را در سامانه وارد کنید.
وارد کردن شماره تلفن: شماره تلفن همراهی که می‌خواهید با استفاده از آن گوشی خود را رجیستر کنید، در باکس مربوطه وارد کنید.
وارد کردن کد رجیستری: در مرحله آخر، نوبت به وارد کردن کد رجیستری می‌شود که معمولاً درون بسته‌بندی گوشی یا روی کارت گارانتی آن درج شده است.
تأیید فعالسازی: پس از اتمام مراحل، یک پیامک مبنی بر فعالسازی گوشی شما ارسال می‌شود که به معنای رجیستر شدن رسمی گوشی و عدم مشکل در استفاده از سیم‌کارت است.
نکته مهم: سامانه همتا رجیستری گوشی مسافری را به این سادگی انجام نمی‌دهد و برای آن مسیر متفاوتی در پیش دارید که در ادامه توضیح می‌دهیم.
گاهی اوقات ممکن است گوشی به همراه خود کد رجیستری نداشته باشد. اگر گوشی را از یک فروشگاه معتبر با گارانتی خریداری کرده‌اید، می‌توانید با شرکت گارانتی‌کننده تماس گرفته و با ارائه مشخصات و شماره گارانتی، کد رجیستری را از آن‌ها دریافت کنید. وقتی گوشی گارانتی شده، یعنی تمام هزینه‌های مربوط به گمرک و رجیستری آن پرداخت شده است. بنابراین، شما به هیچ عنوان نباید به هیچ کس، از جمله شخص فروشنده، هزینه خاصی بابت رجیستری پرداخت کنید.
آموزش رجیستر گوشی مسافری با پاسپورت
بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند گوشی هوشمند خود را از کشورهای دیگر خریداری کنند. این گوشی‌ها چون شامل گارانتی داخلی نمی‌شوند، هزینه ثبت IMEI در گمرک و دریافت کد رجیستر بر عهده خود کاربر است.
مراحل رجیستری گوشی مسافری:
نیاز به پاسپورت معتبر: برای این منظور به یک پاسپورت معتبر نیاز دارید. به این نکته توجه داشته باشید که هر سال فقط می‌توانید از پاسپورت یک نفر برای رجیستر یک گوشی مسافری استفاده کنید. اگر گوشی هدیه از خارج دریافت کرده‌اید، باز هم همین فرآیند را باید طی کنید، زیرا گوشی گارانتی نشده و تمامی مراحل و هزینه‌ها بر عهده شماست.
ثبت IMEI در وب‌سایت گمرک: اولین قدم برای گوشی‌های مسافری، ثبت کد IMEI گوشی در وب‌سایت گمرک است. برای این منظور، به آدرس مربوطه در وب‌سایت گمرک مراجعه کرده و به ترتیب تاریخ تولد، کد ملی و کد IMEI (IMEI 1) را وارد کنید. پس از وارد کردن مشخصات، باید هزینه مورد نیاز برای ثبت کد در گمرک را پرداخت کنید تا کد فعالسازی (کد رجیستری) را دریافت نمایید.
فعالسازی در سامانه همتا: پس از دریافت کد فعالسازی از وب‌سایت گمرک، مانند روش فعالسازی گوشی با گارانتی، دوباره با شماره‌گیری کد **#7777* **و وارد کردن عدد 2، اقدام به فعالسازی گوشی در سامانه همتا کنید. در این مرحله، شما هم IMEI، هم شماره تلفن مورد نظر و هم کد رجیستری که از سایت گمرک دریافت کرده‌اید را در اختیار دارید.
توجه داشته باشید که رجیستری گوشی مسافری، بدون وارد کردن کد IMEI در سامانه گمرک و پرداخت هزینه آن، امکان‌پذیر نخواهد بود.
هزینه رجیستری گوشی مسافری با پاسپورت
قوانین رجیستر کردن گوشی‌های مسافری در حال حاضر به این صورت است:
برای گوشی‌هایی با قیمت پایین‌تر از 600 دلار: هزینه رجیستری 17% از قیمت دلاری گوشی است.
برای گوشی‌های گران‌تر از 600 دلار: هزینه رجیستری 22.5% از قیمت دلاری گوشی است.
سایت گمرک برای رجیستر گوشی
برای ثبت اطلاعات گوشی مسافری، به وب‌سایت گمرک مراجعه کنید. در کادرهای مربوطه، تاریخ تولد، کد ملی و کد IMEI1 گوشی خود را وارد کرده و پس از پرداخت هزینه مربوطه، کد فعالسازی را برای سامانه همتا دریافت خواهید کرد.
بعد از خرید گوشی مسافری، چقدر فرصت داریم آن را فعالسازی کنیم؟
به صورت کلی، شما باید بلافاصله پس از ورود به کشور، کد IMEI گوشی مسافری خود را در وب‌سایت گمرک ثبت و کد رجیستری را دریافت کنید. هرچند برای پرداخت هزینه آن 1 ماه زمان به شما داده می‌شود. لازم به یادآوری است که هر شخص فقط یک بار در طول یک سال می‌تواند با پاسپورت خود، گوشی وارد شده به کشور را در سایت گمرک ثبت کند.
همچنین طبق توضیحات وب‌سایت گمرک، اگر هرگونه مشکلی از سوی کاربر در فرایند ثبت اطلاعات گوشی پیش بیاید، مسئولیت آن بر عهده خود کاربر بوده و هزینه پرداخت شده تحت هیچ شرایطی بازگشت داده نمی‌شود. پس آموزش رجیستری گوشی را با دقت بخوانید و در مراحل ثبت IMEI گوشی در سایت گمرک، به خصوص اگر گوشی گران‌قیمتی را وارد کرده‌اید، نهایت دقت را به خرج دهید.
آیا گوشی‌هایی مثل آیفون 15 یا 14 را می‌توان از طریق پاسپورت رجیستر کرد؟
همانطور که قبلاً اشاره شد، در حال حاضر سری آیفون 14 و 15 به صورت رسمی رجیستر نشده‌اند. این به آن معناست که حتی از طریق پاسپورت و پرداخت هزینه‌های گمرکی نیز امکان رجیستری قانونی و رسمی این مدل‌ها در ایران وجود ندارد. ممکن است روش‌های غیررسمی برای فعالسازی این گوشی‌ها وجود داشته باشد، اما به هیچ عنوان توصیه نمی‌شوند و می‌توانند منجر به مشکلات قانونی و از دست دادن خدمات مخابراتی شوند.
خرید گوشی از خارج و رجیستر کردن آن یا خرید گوشی رجیستر شده از داخل کشور؟
تصمیم‌گیری بین خرید گوشی از خارج و رجیستر کردن آن، یا خرید یک گوشی رجیستر شده از داخل کشور، به عوامل مختلفی بستگی دارد:
هزینه: گوشی‌های وارداتی ممکن است در ظاهر ارزان‌تر به نظر برسند، اما با احتساب هزینه‌های گمرکی و رجیستری، قیمت نهایی آن‌ها می‌تواند نزدیک یا حتی بیشتر از مدل‌های مشابه با گارانتی در داخل کشور شود.
دردسر رجیستری: فرایند رجیستری گوشی مسافری می‌تواند زمان‌بر و نیازمند پیگیری باشد، در حالی که گوشی‌های با گارانتی معمولاً از این نظر خیالتان را راحت می‌کنند.
گارانتی و خدمات پس از فروش: گوشی‌های خریداری شده از داخل کشور دارای گارانتی معتبر هستند که در صورت بروز مشکل، امکان استفاده از خدمات پس از فروش و تعمیرات را برای شما فراهم می‌کند. گوشی‌های مسافری فاقد این گارانتی هستند و در صورت نیاز به تعمیر، باید به صورت شخصی و با هزینه خود اقدام کنید.
ریسک‌های قانونی: رجیستری غیرقانونی یا استفاده از گوشی‌های ثبت نشده می‌تواند منجر به قطع خدمات مخابراتی و مشکلات قانونی شود.
به طور کلی، خرید گوشی‌های رجیستر شده با گارانتی از داخل کشور، گزینه مطمئن‌تر و کم‌دردسرتر است. مگر اینکه قصد وارد کردن مدل‌های خاصی را داشته باشید که در ایران موجود نیستند و حاضر به پذیرش هزینه‌ها و مراحل رجیستری و همچنین عدم گارانتی باشید.
آموزش رجیستر گوشی؛ سخن پایانی
رجیستری گوشی یک گام ضروری برای استفاده قانونی و بی‌دردسر از گوشی هوشمند شما در ایران است. با درک مراحل و الزامات مربوط به هر دو روش (گوشی با گارانتی و گوشی مسافری)، می‌توانید با آگاهی کامل تصمیم‌گیری کرده و گوشی خود را به درستی فعالسازی کنید. امیدواریم این راهنمای قدم به قدم در بلاگ بلوم برای شما مفید واقع شده باشد.
آیا تاکنون تجربه رجیستری گوشی را داشته‌اید؟ کدام روش را ترجیح می‌دهید و چرا؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.